Hướng dẫn chăm sóc vết mổ/vết khâu tầng sinh môn cho sản phụ tại nhà

Bài viết tham vấn chuyên môn bởi bác sĩ khoa Sản phụ khoa, Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec Hải Phòng.

Sau khi sinh, chăm sóc vết mổ đẻ hoặc vết khâu tầng sinh môn không đúng cách có thể để lại sẹo lồi khiến phụ nữ mất tự tin, hoặc thậm chí là có nguy cơ nhiễm khuẩn, nhiễm trùng rất đau đớn và nguy hiểm.

1. Mổ lấy thai và vết thương tầng sinh môn là gì?

• Mổ lấy thai (sinh mổ, mổ lấy con, mổ Cesar) là một phẫu thuật nhằm lấy thai nhi, nhau thai, màng ối bằng một vết mổ ngang qua trên khớp vệ.
• Phẫu thuật tầng sinh môn là một vết cắt ở đáy chậu, là khu vực giữa âm đạo và hậu môn của bạn. Nó được thực hiện để giúp người phụ nữ đẩy em bé ra ngoài dễ dàng trong khi sinh.

​
​2. Tại sao phải tiếp tục chăm sóc vết mổ/vết khâu tầng sinh môn tại nhà?

• Tất cả các vết mổ đều sau sinh có nguy cơ nhiễm khuẩn nếu không được chăm sóc và vệ sinh tốt. Sau 72h và những ngày khi sản phụ về nhà nguy cơ càng cao nếu các anh chị không biết cách vệ sinh đúng.
• Đáy chậu là một khu vực ẩm và kín, dễ nhiễm trùng. Nhưng bằng cách thực hiện một số bước đơn giản, sản phụ có thể giảm nguy cơ nhiễm trùng, cải thiện thời gian lành vết thương, giảm sự khó chịu và đau đớn.

3. Vết mổ và vết khâu tầng sinh môn có dấu hiệu nào thì sản phụ cần tới cơ sở y tế để tái khám ngay?

Vết mổ đẻ có dịch kèm theo dấu hiệu sưng, phù nề

Vết mổ, vết khâu tầng sinh môn đau tăng dần.Vết thương đau nhiều ở ngày 1 và 2 sau mổ/sau đẻ sau đó giảm dần. Vì vậy khi thấy có dấu hiệu đau, sưng tăng khoảng 3-4 ngày sau sinh nghĩa là vết thương có khả năng nhiễm khuẩn.
Vết mổ, vết khâu tầng sinh môn có dấu hiệu sưng đỏ, phù nề.Nếu vết thương có hiện tượng sưng và phù nề kéo dài sau 4 - 6 ngày thì đó là một dấu hiệu cho thấy vết thương đang hồi phục không tốt.
Có dịch tiết ra từ vết mổ hoặc sản dịch hôi.Bình thường trong quá trình lành vết thương dịch này xuất hiện ít nhưng với vết mổ có dấu hiệu nhiễm khuẩn, chất dịch này tiết ra nhiều và có mùi hôi. Sản dịch sau sinh thường nếu có mùi hôi là biểu hiện của nhiễm trùng hậu sản cần khám lại ngay.
Sốt cao kèm mệt mỏiKhi vết thương có những dấu hiệu kể trên kèm sốt cao 38,5- 40 độ C là triệu chứng nổi bật và xuất hiện sớm của nhiễm khuẩn để nhập viện.

4. Vệ sinh vết mổ tại nhà như thế nào?
Chuẩn bị:

• Găng tay sạch.
• Gạc cầu vô khuẩn.
• Dung dịch vệ sinh vết mổ PVP Iodine 10%.

Găng tay y tế, gạc và PVP Iodine10%

Cách thực hiện:

• Người bệnh tắm bằng nước sạch hàng ngày, chú ý không bôi trực tiếp xà phòng hoặc sữa tắm lên vết mổ.
• Người bệnh rửa tay sạch với nước và xà phòng.

Rửa tay sạch với nước và xà phòng

• Mở gói gạc, đổ dung dịch PVP Iodine 10% vào trong gói gạc sao cho miệng lọ dung dịch không chạm vào gạc.

Mở gói gạc, đổ dung dịch PVP Iodine 10% vào trong gói gạc

• Đeo găng tay sạch.​

Đeo găng tay y tế sạch

• Cầm một mặt của miếng gạc sao cho không chạm tay vào mặt tiếp xúc với vết mổ.

• Lau phía bên trên vết mổ.
• Lau phần chính giữa vết mổ.
• Lau phía dưới vết mổ.

Lau vết mổ theo 1 chiều: từ trái sang phải hoặc từ phải sang trái. Vệ sinh đến khi đủ 7-10 ngày

• Đợi dung dịch khô khoảng 3-5 phút rồi mới mặc quần lót.
• Bôi kem liền sẹo theo chỉ định của bác sĩ (nếu có).

​5. Vệ sinh vết khâu tầng sinh môn tại nhà như thế nào?
Chuẩn bị

• Dung dịch vệ sinh Betadin Vaginal 10% 125ml.
• Nước ấm sạch.

Thực hiện

• Pha 1 - 2 nắp dung dịch sát khuẩn với khoảng 200 ml nước ấm sạch vệ sinh trong khoảng 2 tuần.
• Rửa vệ sinh toàn bộ vùng bộ phận sinh dục và tầng sinh môn từ trên xuống dưới, trước ra sau đến khi sạch.
• Thấm khô, đóng băng vệ sinh mới.

​​Trên đây là các kiến thức và thông tin hữu ích về chăm sóc vết mổ tại nhà. Tại ANPHA TECH, chúng tôi cung cấp nhiều giải pháp chăm sóc vết thương sau mổ phù hợp với từng tình trạng tổn thương và giai đoạn liền thương. Bạn có thể tham khảo các sản phẩm liên quan đến chăm sóc vết thương tại đây.